معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان‌شرقی گفت: تعداد هفت نیروگاه در حال بهره‌برداری و موجود در استان آذربایجان‌شرقی با ظرفیت کل ۱۷۰۷ مگاوات فعالیت می‌کنند که همه‌ آنها از نوع نیروگاه‌های حرارتی هستند.

به گزارش شرح آنلاین ، محمدصادق پورمهدی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تبریز اظهار داشت: در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دستور‌العمل‌های وزارت نیرو و شرکت توانیر برای گسترش مشارکت بخش غیردولتی در تأمین برق و آزادسازی فضای بازرگانی برق در کشور، شرکت برق منطقه‌ای آذربایجان به صدور موافقت‌نامه‌ احداث و عقد قرارداد بلند مدت خرید تضمینی در عرض مدت ۲۴ ساعت در سطح استان می‌پردازد که تاکنون منجر به صدور موافقت‌نامه‌ احداث ۸/۴۶۶ مگاوات برای ۲۳ نیروگاه مولد مقیاس کوچک در سطح استان گردیده است…
*به عنوان پرسش اول اشاره‌ای به میزان نیاز مصرفی و تولید برق در استان داشته باشید.
براساس آخرین اطلاعات ثبت شده‌ شبکه در سال جاری، حداکثر نیاز مصرف استان در سال ۱۳۹۶ به میزان یک‌هزارو ۷۴۹ مگاولت در مرداد ماه اتفاق افتاده و حداکثر تولید در استان با توجه به آرایش تولید سایر نیروگاه‌های کشور در تیرماه سال‌جاری به میزان یک‌هزار و ۳۳۸ مگاوات رسیده است.
*چه راهکارهایی را برای تأمین برق مطمئن در استان پیشنهاد می‌کنید؟
به طور کلی یک شبکه‌ پایدار و با قابلیت اطمینان مناسب باید دارای شاخصه‌هایی مثل وجود منابع تولید متناسب با ضریب ذخیره‌ مناسب در سطح شبکه، وجود زیرساخت‌های لازم در شبکه‌ انتقال برای پشتیبانی بخش تولید، مصرف و ایجاد تبادل با شبکه‌ سراسری در شرایط مختلف بهره‌برداری، وجود ظرفیت مناسب در بخش پست‌ها و خطوط فوق توزیع با پراکندگی مناسب، وجود ظرفیت متناسب در بخش پست و خطوط توزیع باشد.
در استان آذربایجان‌شرقی، شرکت برق منطقه‌ای هم‌راستا با سیاست‌های کلان وزارت نیرو برای فراهم آوردن یک شبکه‌ مناسب و با توجه به محدودیت عملکرد خود در زیرساخت‌های انتقال و ظرفیت پست و خطوط فوق‌ توزیع، برنامه‌هایی را در نظر گرفته است. به عنوان مثال  در بخش انتقال، مطابق آخرین آمار منتشر شده تا آخر سال ۱۳۹۵ کل ظرفیت منصوبه در استان آذربایجان‌شرقی در بخش پست‌های انتقال بالغ بر چهار هزارو ۶۳۵ MVA  است.
در این بخش حدود ۲هزارو ۴۷۲ کیلومتر مدار در سطوح ولتاژ ۴۰۰ و ۲۳۰ کیلوولت احداث گردیده است. طرح‌های مصوب و درست اجراء این بخش در افق پنج ساله استان به حدود ۸ هزارو MVA 400 می‌رسد که شامل احداث و توسعه‌ در ۱۸ پست انتقال در سطح منطقه است. همچنین در بخش گسترش خطوط انتقال با اجراء طرح‌های مصوب به میزان یک‌هزارو ۲۶۸ کیلومتر مدار به گستردگی شبکه‌ انتقال اضافه خواهد شد.
همچنین تا آخر سال ۱۳۹۵ در پست‌های فوق توزیع ۳هزارو MVA 30 ظرفیت ایجاد گردیده و گستردگی شبکه‌ فوق توزیع نیز به ۲هزارو ۲۹۳ کیلومتر مدار می‌رسد. برای پوشش نیازهای آینده‌ این بخش در افق برنامه‌ توسعه‌ پنج ساله‌ شرکت، حداقل ۳هزارو ۱۶۰ مگاولت آمپر ظرفیت جدید در ۴۷ پست فوق توزیع جدید و موجود ایجاد خواهد شد. همچنین برنامه و پروژه‌های مرتبط با توسعه‌ خطوط بخش فوق توزیع به یک‌هزارو ۷۱۲ کیلومتر مدار می‌رسد.
*به نظر شما مهم‌ترین موانع و چالش‌های انتقال و توسعه فناوری در بخش بالادستی انرژی از جمله برق کدامند؟
با عنایت به راهکارهای تأمین برق مطمئن در استان و موارد ذکر شده در بند (۲) و در صورت اجراء به موقع آنها، شبکه‌ ایجاد شده از کفایت و قابلیت اطمینان مناسبی برای پوشش نیازهای آینده‌ استان برخوردار خواهد شد. به منظور اجراء طرح‌های یادشده، نیاز به سرما‌یه‌گذاری حداقل ۲۲ هزار و ۷۱۰ میلیارد ریالی برای پنج سال آینده، احساس می‌شود که تأمین آن از چالش‌های اساسی استان به شمار می‌رود.
شرکت برق منطقه‌ای آذربایجان برای پوشش نیازهای مالی پروژه‌های توسعه‌ای خود، استفاه از روش‌های مختلف تأمین منابع مالی، استفاده از مدل‌های متعدد فاینانس خارجی و داخلی، وام خارجی و داخلی را در دستور کار خود دارد که امید است با جذب سرمایه‌گذار مناسب در امر توسعه‌ منطقه، اختلالی ایجاد نشود.
* در خصوص وضعیت فعالیت نیروگاه‌های موجود در شهرستان‌های مختلف استان توضیح دهید.
تعداد هفت نیروگاه موجود و در حال بهره‌برداری در استان آذربایجان‌شرقی با ظرفیت کل یک‌هزارو ۷۰۷ مگاوات فعالیت می‌کنند که همه‌ آنها از نوع نیروگاه‌های حرارتی هستند. نیروگاه سهند با ۶۵۰ مگاوات ظرفیت از نوع بخاری دولتی و نیروگاه تبریز با ۷۳۶ مگاوات ظرفیت از نوع بخاری خصوصی است.
نیروگاه‌های تراکتورسازی با ۲۰ مگاوات، پتروشیمی با ۱۲۹ مگاوات و صوفیان با ۱۰۰ مگاوات از نوع گازی دولتی هستند. علاوه بر این موارد، نیروگاه ۶۴ مگاواتی گازی خصوصی تبریز و نیز تولید پراکنده در سطح استان با ۱/۸ مگاوات ظرفیت به صورت گازی خصوصی در حال بهره‌برداری هستند. از مجموع ظرفیت‌های موجود از نیروگاه‌های در حال بهره‌برداری استان، مقدار ۱/۸۰۸ مگاوات مربوط به بخش خصوصی و ۸۹۹ مگاوات مربوط به بخش دولتی است. همچنین یک‌هزارو ۳۸۶ مگاوات از نوع بخاری و ۱/۳۲۱ مگاوات از نوع گازی است.
* از آخرین وضعیت راه‌اندازی نیروگاه‌های جدید در استان بگویید.
نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی سیکل ترکیبی هریس از نوع قرارداد BOO در دست احداث بوده و مذاکرات مربوط به مبادله‌ قرارداد و تشریفات اولیه‌ سه نیروگاه از نوع سیکل ترکیبی ۴۵۱ مگاواتی دولتی تبریز کلاس F، ۵۰۰ مگاواتی ارس ۲ و یک‌هزارو ۲۰۰ مگاواتی صوفیان هر دو با نوع قرارداد BOO در حال انجام هستند.
* به نظر شما چطور می‌توان نقش بخش خصوصی در زمینه‌ تولید برق، نیروگاه‌های CHP و ترکیبی را پررنگ‌تر کرد؟
برای تحقق این مهم به نظر بنده اقداماتی مثل خرید تضمینی دراز مدت برق تولیدی با قیمت‌های مصوب، فراهم‌آوری  امکان استفاده از تسهیلات بانکی (ریالی و ارزی)، – حمایت‌های ویژه از شرکت‌های تعاونی سرمایه‌گذار،  تضمین تحویل سوخت (گاز طبیعی) و پرداخت‌ هزینه‌ تولید (با کسر AVC) در صورت قطعی گاز، تخصیص زمین رایگان از طرف شرکت شهرک‌های صنعتی، فراهم‌آوری  امکان استفاده از زمین‌ پست‌های فوق توزیع در قالب اجرای بلند مدت، اختصاص فیدر رایگان برای اولین مولدی که به پست برق متصل می‌شود (در اجراء تبصره‌ ۳ بند ۶-۱ دستورالعمل) می‌تواند موثر واقع شود. البته مواردی مثل قیمت خرید بالاتر برق تولیدی نسبت به نیروگاه‌های بزرگ، پرداخت به موقع صورت حساب‌ها و تخصیص جریمه در صورت دیرکرد و ارائه‌ ظرفیت‌های موجود پست‌ها جهت ایجاد مولدهای مقیاس کوچک و سهولت انتخاب محل سرمایه‌گذاری را نیز نباید از نظر دور داشت.
*در مورد میزان پیشرفت موافقت‌های اصولی صادره‌ تولید برق به بخش خصوصی بگویید.
در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دستور‌العمل‌های وزارت نیرو و شرکت توانیر برای گسترش مشارکت بخش غیردولتی در تأمین برق و آزادسازی فضای بازرگانی برق در کشور، شرکت برق منطقه‌ای آذربایجان به صدور موافقت‌نامه احداث و عقد قرارداد بلند مدت خرید تضمینی در مدت ۲۴ ساعت در سطح استان می‌پردازد که تاکنون منجر به صدور موافقت‌نامه‌ احداث ۴۶۶ مگاوات برای ۲۳ نیروگاه مولد مقیاس کوچک در سطح استان شده است که از نظر پیشرفت کاری در مراحل مختلف قرار دارند و می‌توان به مراحلی مانند  خرید مولدها، پی‌گیری جهت انعقاد با شرکت گاز،  معرفی به سازمان امور اقتصادی و دارایی استان،  اخذ تسهیلات، تمدید پروانه، رفع مشکلات حقوق بین‌المللی و از این قبیل اشاره کرد.
گفت‌وگو از لیلا حسین‌زاده