İraqdakı ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi koalisiyanın qərargahının Bağdad hava limanı yaxınlığında, Quds Qüvvələri komandiri Şəhid Qassim Süleymaninin teroründan sonra eyn əl-Əsəd bazasına qarşı İran raket zərbələri uğurlu alınıb. Ama Ukraynın misafir təyyarəsinin duşməsi İran və dünya adamlarini acıya saldi.

Bu iş nədən baş verdi və İran inqilabıni qoruyan qovvəsi sepahın hava müdafiəsinin Məsuliyyət qəbul etməyini necə görmək olar?

Dünyadakı hava fəlakətlərinin tarixi göstərir ki, bu sürət bir ölkənin silahlı qüvvələri tərəfindən qəza üçün məsuliyyəti öz üzərinə götürməkdə misilsizdir.

Londondakı İslahat və Hökumət naziri Seyyed Ətaullah Mohacerani, hesabında tweet yazarkən, Hərbi Hava Qüvvələri Komandiri Hacızadə’nin Ukrayna təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə əlaqədar keçirdiyi mətbuat konfransı zamanı açıq və dəqiq açıqlamalar verdi. O yazdı: General Hacızadənin hava qüvvələri komandirinin təsviri tam məsuliyyət və hadisənin təsviri ilə dəqiq, dürüst və şərafətlidi. İranın milli və regional təhlükəsizliyinin sütunlarından biri kimi IRGC ilə problemləri olanlar əvvəlcədən düşünülən qisas fürsətini ələ keçirdilər.

Müharibə bölgələrində və ya vəziyyətlərdə mülki təyyarələr üçün meydana gələn qəzalar arasında, Ukrayna təyyarəsinin qəzaya uğraması müəyyən edilənlərdən biridir, lakin onu qəzaya uğramış ölkənin məsuliyyəti ilə əlaqəli, digər qəzalardan fərqləndirir. Bu hadisələrin acı təcrübəsi, 290 sərnişinli İranin təyyarəsini ABŞ tərəfindən İranın İraqla müharibəsində vurulmasi və Rusiyada İran səfirliyinin işçilərinin ailəsini daşiyan təyyarə Dağlıq Qarabağ bölgəsi üzərində 13 ölü ilə birlikdə devrilməsinə aiddir.

Hekayənin acılığını və hadisə üçün cavabdehliyin zəruriliyini nəzərə alaraq, aşağıdakı suallara cavab verilməlidir. Təyyarəni hədəf seçən ilk kimlər idi və bu barədə necə məlumat verdilər?

İlk prezident Donald Trump, daha sonra ABŞ xarici işlər naziri Mayk Pompeo raket hücumuna xəbər verməyə başladılar. Bəs onlar haradan gəldi?

Ukrayna təyyarəsinin yayılmış ilk videoda raketin bədəninə vurduğu an əks olunur. Film əvvəlcə “ New York Times” tərəfindən nümayiş olundu. Səhər saat 6da film çəkən şəxs, kamerasını Tehranın İmam Xomeyni Hava limanı yaxınlığındakı səmaya aparır və mərminin filmini çəkir. Filmidə raket vurulan anda çəkiliş zamanı ondan heç bir söz eşidilməyib və ğeyriadi halda kamera əlini sıxmadı, belə Həvəskar bir kameramanın hava qəzası çəkməsi təbiidirmi ?!

İnternet aləmini araşdırdıqdan sonra filmin ilk Səudiyyə “İran İnternational” televiziyasi mütəxəssisi “Nəriman Gharib” tərəfindən yayımlandığı görünür. İlk olaraq filmi New York Times-a təqdim etdi və Twitter hesabında raket zərbəsini yayan ilk şəxs oldu. Evi Londondadır və o, İran hökumət əleyhinə işləyən “mən o to”televiziya rəhbərliyində çalışır.

Müxtəlif araşdırmalar göstərir ki, amerikalılar İranın müdafiəsinə qarşı kiberhücum keçiriblər və təyyarəni müdafiə operatoruna təhvil veriblər, onu hazırda araşdırma aparan mövzuya və Kiber Texniki Laboratoriyaya atəş açmağa məcbur ediblər. Tehran Universiteti də çox güclü olma ehtimalını təqdim edib.

Ukrayna təyyarəsi Boeing Max 737 idi. bu  Təyyarələr mərkəzləşdirilmiş peyk naviqasiya sisteminə malikdir, yəni Amerika hərbi Qüvvələri Uzaqdan 9/11 cinayəti kimi bir istehsalçı tərəfindən idarə oluna bilər.

Türk ordusunun komandiri Jenerali İsmail Hakki Pekin “a Haber” televiziya şəbəkəsi ilə söhbətində bu ihtimali halına gətirdi.

Bu günə qədər olan sənədlərə əsasən,ordaki Hərbi Hava Qüvvələri və Ukrayna təyyarəsinin rabitələri idarəetmə mərkəzləri ilə 20 saniyə dayandırılbdı. Təyyarə hərbi bir yerə çevirilib səhv istiqamətə getdi və müdafiə operatoru SOC sistemindəki bir narahatlıq səbəbiylə rəhbərlərindən əmr ala bilmədi. Radarın Alert verdiyinə gürə ona istiqamətləndirdiyi və ya etmədiyi hədəfə vurması üçün 10 saniyə zaman var idi və bu acı hadisənin nəticəsi oldu.

Açıq olan budur ki, ABŞ-ın izi və onun regional tərəfdaşları qəzada aydın görünür, lakin kibernetik dünyanın spesifik mürəkkəbliyi dərhal şərhə mane olur. Bir sözlə, Amerikalılar sepah(İRGC) məsuliyyət alacağını düşünmədikləri üçün İranı 179 girovla vurub beynəlxalq dairələrdə təcrid etməyi planlaşdırırdılar.

“Biz 40 ildir İran millətinə xidmət edirik. Bu xəbəri eşidəndə ölmək istədim. Boyunumuz millət və məmurlar qarşısında qildanda incədir. ” dedi Hacızadə mətbuat konfransında.

  • نویسنده : Ramin Fərhudi
  • منبع خبر : sharhonline