نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، گفت: یک جهان فرصت، یک ایران جهش شعار انتخاباتی من است.

سعید جلیلی  نامزد انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر به بیان برنامه‌های خود پرداخت.

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ابتدای برنامه و در پاسخ به سوالی درباره سوابقش گفت: یکی از ویژگی‌هایم این بوده که از پایین‌ترین سطح وارد شده‌ام. روزنامه خبر ثبت‌نام در وزارت‌خارجه را اعلام کرد و من به عنوان کارشناس وارد این وزارتخانه شدم.
جلیلی افزود: سرپرست، مدیرکل، معاون وزیر و دبیر شورای عالی امنیت ملی شدم. اگر امروز درباره رئیس‌جمهوری حرف می‌زنیم خوب است بدانیم که این روند درپایان کار قرار می‌گیرد. باید بدانیم که کارمندان در کجا هستند و اگر سلسله مراتب اصولی نباشد چه عواقبی دارد.
وی ادامه داد: از سال ۶۸ وارد وزارت خارجه شدم. در سال ۸۶ به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی انتخاب شدم و ۱۸ سال طول کشیده است تا به اینجا برسم. کسی که نامزد می‌شود باید بداند که این مسیر چیست و چه موانع و عواملی در آن دخیل است. من رشته علوم سیاسی را تا مقطع دکترا خواندم.
جلیلی در پاسخ به سوالی درباره شاخص‌های کاری خود گفت: یکی از موضوعات مهم در کار دولت و سیاست تخصیص بهینه به منابع قدرت است، یعنی منابع باید خوب مدیریت شود تا با کمترین هزینه بیشترین سود را ببریم.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: زمانی که مسئول بازرسی وزارت خارجه بودم می‌شد که به کشور‌های مختلف بروم و بازرسی کنم؛ این موضوع هم هزینه دارد و هم زمان‌بر است. اما مدل دیگر این است که از برنامه‌ریزی امکانات مختلف استفاده کرد. از سال ۷۱ تا ۷۷ به جزء یک مورد هیچ سفری نرفتم، اما در همین دوره بیشترین اشراف را بر نمایندگی‌ها داشتم.
مقدمه مجری: در این برنامه ما به بررسی سوابق، عملکرد و کارنامه نامزد‌های محترم می‌پردازیم و برخی از برنامه‌های این عزیزان که ارتباط دارد با عملکرد آنها در گذشته، انشاالله گفتگو خواهیم کرد. 
سوال: همانطور که عرض کردم ما بخشی از سوابق شما و دیگر نامزد‌های محترم را در این برنامه بررسی می‌کنیم و البته به بعضی از برنامه‌های آتی هم خواهیم پرداخت. به صورت مختصر بفرمایید که چه مسئولیت‌هایی را از گذشته تا الان بعهده داشتید؟ این سلسله مراتب چگونه طی شده است؟ به یک نحوی اگر بخواهیم بگوییم پایین‌ترین مسئولیتی که عهده دار بودید چه بوده تا امروز که این جا تشریف دارید؟ 
جلیلی: من شاید یکی از ویژگی‌هایی که در طی دوره خدمتم داشتم این بوده که از پایین‌ترین سطح وارد شدم یعنی به محض این که کارشناسی ارشد را گرفتم روزنامه اعلام کرد برای استخدام در وزارت خارجه، ما ثبت نام کردیم و شرکت کردیم در مراحل آن و بعد استخدام شدم، کارشناس بودم یعنی کارشناس وزارت امور خارجه، شروع کار دولتی من بود و در این کار هم دو سال کارشناس بودم و بعد شدم معاون همان اداره و بعد یکی دو سال معاون بودیم و بعد شدیم سرپرست و رئیس آن اداره و بعد از یک مدت هم با تحولاتی که وجود داشت دوباره برگشتیم به کارشناسی، باز دوباره کارشناس شدیم و دوباره معاون اداره شدیم در یک مجموعه دیگر با آن تحولاتی که وجود داشت، بعد مدیر کل شدیم و بعد معاون وزیر شدیم و بعد هم که دبیر شورای عالی امنیت ملی. این‌ها را برای این عرض کردم که اگر امروز ما صحبت می‌کنیم از مقام ریاست جمهوری و ریاست قوه مجریه، شاید یکی از چیز‌هایی که خیلی کمک کند به رئیس جمهور این است که باید بداند این روند کاری و دستوری که صادر می‌شود در پایان در کجا قرار می‌گیرد و چه کسانی آن را باید اجرا کنند و این چه فرجامی پیدا می‌کند؟ و این آشنایی به این روند از پایین تا آن سطح بالا خودش شاید از مولفه‌های بسیار مهم و تاثیرگذار باشد. هم این که شما بدانید کارمندان چه شرایطی دارند با آنها زندگی و کار کرده باشید و هم این که بدانید این سلسله مراتب اگر بر یک مبنای اصولی و صحیح انجام نشود چه عوارضی دارد؟ من در همین دوره‌هایی که عرض کردم کارشناس، معاون، رئیس اداره، مدیر کل که این‌ها هم این طور نبود که هر کدام چند ماه باشد، نه، هر کدام چند سال بوده است.
سوال: از چه سالی وارد وزارت خارجه شدید؟ 
جلیلی: از سال ۶۸
سوال: و سالی هم که دبیر شورای عالی امنیت ملی شدید چه سالی بود؟ 
جلیلی: سال ۸۶ بود
سوال: یعنی این مراحل ۱۸ سال طول کشیده که به آن مرحله رسیده است. به این معنی است که یک نامزد ریاست جمهوری که خودش را آماده کرده برای اداره قوه مجریه باید همه ابعاد بدنه کارمندی دولت را بشناسد.
جلیلی: یعنی حداقل باید بداند که این مسیر چیست؟ چگونه طی می‌شود؟ اگر یک دستوری می‌دهید در نهایت آن همکار شما در دستگاه دولت در آن سطوح پایینی است که باید آن را دنبال کند و به نتیجه برساند، بدانیم فرآیند چه فرآیندی است و چه موانعی در آن وجود دارد و چه عواملی می‌تواند کمک کند به این که خوب انجام شود.
سوال: شما مدارج دانشگاهی را چگونه طی کردید؟ چه رشته‌ای را مشغول به تحصیل شدید؟ 
جلیلی: من رشته علوم سیاسی را تا مقطع دکترا طی کردم.
سوال: اگر بخواهیم به یک موضوع یا مصداق تحت عنوان یک پروژه یا هر موضوع دیگری که حضرتعالی بعنوان یک شاخص در مجموعه فعالیت‌های خودتان سراغ دارید که برای حل آن مسئله، برای به موفقیت رساندن آن تلاش کردید و از آن بعنوان یک موفقیت ارزیابی می‌کنید، نام ببرید چه می‌تواند باشد؟ 
جلیلی: یکی از بحث‌های بسیار مهمی که وجود دارد در کار دولت و اصولا سیاست، این تخصیص بهینه منابع قدرت است. یعنی شما آن منابعی که دارید باید بتوانید این را خوب مدیریت کنید، خوب استفاده کنید، با کمترین هزینه بیشترین فایده را داشته باشید، من دو تا مثال بزنم، مثلا من در زمانی که در بازرسی وزارت خارجه بودم این دو مدل عمل می‌شد صورت بگیرد، این که شما ۱۰۰-۱۲۰ تا سفارت در خارج از کشور دارید هر روز بروید به یکی از این کشور‌های دنیا، مثلا بازرسی کنید و بیایید این را … این می‌دانید هزینه زیادی دارد، چون سفر‌های خارجی و این‌ها که شما می‌بینید خیلی هزینه هایش ارزی می‌شود و کار‌های آن زیاد می‌شود، این یک کاری است که هم هزینه می‌برد و هم زمان می‌برد، چون تا یک کشور بروید و برگردید کلی مشکلات و … و زمان را از دست می‌دهید.
یک وقت این است که نه، شما با یک برنامه ریزی که می‌کنید می‌توانید با استفاده از بسیاری از امکاناتی که وجود دارد که الان این امکانات خیلی بیشتر شده، من یادم هست زمانی که من این مسئولیت را عهده دار شدم در سال ۷۱ که تا سال ۷۷ هم ادامه داشت، من مثلا به جز یک مورد دیگر خودم هیچ سفر خارجی نرفتم برای بازرسی این بحث‌ها، در صورتی که همه می‌گفتند خوب است برویم و چندین کشور را ببینیم و کارمان را هم انجام می‌دهیم، ولی در همان دوره شش ساله ما بیشترین اشراف را بر نمایندگی‌ها با یک ساز و کاری توانستیم ایجاد کنیم که برخی از آثار هم داشت که اگر کسانی مشکلاتی داشتند به موقع به آن مشکلات رسیدگی بشود، اگر تخلفاتی بود با آن برخورد شود، عرض بنده این است که یعنی برخی اوقات شما باید این هنر را داشته باشید که با کمترین هزینه بیشترین فایده را برسانید، بله، لازمه این جا این است که برخی از منافع شخصی که جاذبه‌ها هست کنار بگذارید، این در یک سطح اداره بود، بحث من این است که مثلا ما در آن چند سالی که عهده دار شورای عالی امنیت ملی بودیم، قبل از آن یک زمانی من معاون اروپا و آمریکا وزارت خارجه شدم، منتها در آن سلسله مراتب که رئیس شدم و بعد از یک مدتی مدیر کل در دفتر رهبری شدم و بعد معاون وزارت خارجه شدم آن جا این سیل مسیر وقتی که شما از پایین می‌آیید نشان می‌داد که اشراف دارید یعنی می‌دانید که در این سیر چه خبر است، لذا با یک قدرت بیشتر، با یک اشرافی که به مسائل داشتید تصمیم گیری می‌کردید، لذا من یادم هست من در دوران معاونت اروپا و آمریکا با این نگاه که ما باید تعامل گسترده و سازنده با همه جهان داشته باشیم، آنجا باز توانستیم با استفاده بهینه از هزینه‌ها خیلی جا‌ها حضورمان را بیشتر و موثرتر کنیم ضمن این که هزینه هایمان افزایش پیدا نکند، این خودش بحث خیلی مهمی است یعنی مثلا شما در برخی از نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌ها که زیاد در آن جا امکان پیشبرد روابط نبود مثلا، چون به دلیل این که شرایط زندگی در آنجا خوب بود، ۱۰ تا کارمند داشتید، در برخی از جا‌ها اصلا سفارت نداشتید، چرا؟ در صورتی که اگر شما این را یک مدیریت خوب می‌کردید آن جا‌هایی که سفارت نداشتید با استفاده از این که همین نیرو‌ها را منتقل کنید آنجا، می‌توانستید یک روابط خیلی بهتری شکل بگیرد، من یادم هست ما یک نگاهی که به آمریکای لاتین در آن زمان داشتیم در چند کشور جدید که نمایندگی ایجاد شد، این از چه هزینه‌ای بود؟ از چه منبعی صورت می‌گرفت؟ از این که بعضی از کارمند‌ها را از جای دیگر می‌گفتید که این جا دو تا را کم می‌کنم و آن جا اضافه می‌کنم، هزینه‌های کشور را زیاد نمی‌کردید، بعد چقدر آثار خوبی داشت .
یعنی مثلا ما با برخی از کشور‌هایی که حتی روابط نداشتیم یک دفعه رفت در این که شما مثلا صادرات بسیار زیاد داشته باشید یا برخی از کشور‌هایی مثلا یادم هست در همان زمان ما با ونزوئلا روابطی داشتیم، در حد چند میلیارد دلار توافق‌های جدی آنهم از صادرات از ایران به آنجا، الان هم مثلا به دنبال همان کار‌ها، در ونزوئلا ایران را به نام تراکتور می‌شناسند و به خاطر صادرات تراکتوری که در آنجا صورت گرفت، تراکتور ایرانی، همین خودرو‌های داخلی ما که آنجا صادر می‌شد، مثلا چند هزار از پروژه‌های مسکونی آنها را باز پیمانکاران ایرانی توانستند بروند آنجا و برنده بشوند این باعث می‌شد هم اشتغال شما و هم ارز آوری شما زیاد شود و آن زمان در جایی شما سرمایه گذاری کردید که آن زمان برای مردم این همه منافع زیاد داشت.
سوال: به نظر شما بحث مدیریت منابع که نهفته بود در پاسخ جنابعالی و به نوعی هدفمند کردن هزینه‌ها، این قابلیت تعمیم دادن به همه امورات و شمول کشور را دارد؟ 
جلیلی: بله، من یکی از برنامه‌های اصلی ام همین است، اتفاقا یکی از کار‌های رئیس جمهور این است که بداند منابعی که دارد، دارد چگونه هزینه می‌شود؟ از یک طرف جلوی اسراف منابع را بگیرد، جلوی اتلاف منابع را بگیرد و از یک طرف برنامه داشته باشد که از این منابع به بهترین شکل استفاده حداکثری بشود و این باید برنامه رئیس جمهور باشد. رئیس جمهوری موفق است که بتواند منابع را به بهترین شکل استفاده کند و نگذارد که تلف بشود. این یکی از آن بحث‌های بسیار مهم است که ما برای آن برنامه داریم و در برنامه‌های دیگر هم مفصل‌تر توضیح خواهم داد.
سوال: نامزد‌های محترم به طور معمول یک شعار محوری را در رقابت‌های انتخاباتی تعیین می‌کنند، اولا بفرمایید این شعار چیست؟ و این که نسبت این شعار محوری شما و جهت گیری اصلی دولت احتمالی شما با سوابق تان چگونه است؟ 
جلیلی: آن بحث اصلی که من به آن خیلی تاکید دارم، به مردم عزیزمان هم بیان کنم، ما برای چه امروز آمدیم در عرصه انتخابات ریاست جمهوری خودمان را داریم ارائه می‌کنیم؟ به یک دلیل مهم است. نگاه من این است. امروز کشور ما یک فرصت تاریخی است، در یک فرصت تاریخی قرار دارد که فرصت‌های فراوان اقتصادی، سیاسی، منطقه‌ای، بین المللی، صنعتی، تاریخی و حتی تمدنی در برابر آن قرار گرفته است. امروز هنر رئیس جمهور این باید باشد که بتواند این فرصت‌ها را بشناسد، به آن اشراف داشته باشد و با برنامه از آن حداکثر استفاده را بکند، برنامه هم، چون می‌گویم این فرصت‌های فراوانی که وجود دارد بگوییم حالا برویم بررسی کنیم و بعد بنویسیم ما خوشبختانه در این ۱۰-۱۱ سال گذشته در آن گفتمان دولت که دنبال می‌کردیم این فرصت‌ها را سایه به سایه دنبال کردیم و شناختیم و بررسی کردیم، امروز برای آنها برنامه داریم که چگونه از این‌ها استفاده حداکثری بشود، سوالی که شما راجع به شعار یک نامزد چیست؟ من معتقدم شعار را شما دو کلمه و سه کلمه بگویید که قشنگ و جذاب باشد و این را بیان کنید، من به همکارانم و دوستانم گفتم بر این مبنا ما شعار را انتخاب می‌کنیم، می‌گوییم شعار بله، باید در دو سه کلمه حرف شما را نشان بدهد، اما این شعار شما باید یک تابلویی باشد که در ۴ سال آینده سرمشق کار شما باشد و مردم مرتب آن را ببینند که آیا این شعاری که داده شد، آیا در طی مسیر دارد انجام می‌شود یا نمی‌شود؟ وگرنه می‌توانید شما یک کلمات قشنگی بگویید و مثلا ادبیات سازی کنید و فقط لفاظی باشد، این یک بحث است، یک وقت است که نه، شما از همان ادبیات استفاده می‌کنید برای این که همه این حرف تان را در قالب یک جمله به مردم بگویید که من قرار است این ۴ سال این کار را بکنم این چیست؟ آن شعاری که ما انتخاب کردیم که انصافا فقط شعار نیست بلکه آن عصاره و خلاصه برنامه‌ای است که من عرض می‌کنم که ما برای ۴ سال آینده داریم، آن بحث این است که اگر ما می‌گوییم که امروز در دنیا و در کشور ما فرصت‌های بسیار زیادی وجود دارد، این را هم من باز عرض کنم، این فرصت‌ها را که می‌گویم، یک فرصت‌هایی است که آدم وقتی تحولات جهانی را می‌بیند که چقدر فرصت برای کشور ما دارد فراهم می‌شود، یکی هم ظرفیت‌های داخل کشور را می‌بیند، که چه فرصت‌های فراوانی در داخل وجود دارد، لذا آن شعار ما این است که “یک جهان فرصت، یک ایران جهش” یعنی اگر شما یک جهان فرصت در برابر خود دارید پس لازمه آن این است که دولت برنامه داشته باشد که یک جهش بزرگ در شان ملت ایران، کشور داشته باشد.
سوال: مهم‌ترین فرصت جمهوری اسلامی ایران را چه می‌دانید؟ 
جلیلی: مهم‌ترین فرصتی که امروز ما داریم که ادامه شعار ما است که این را توضیح بدهم دقیقا این است، ما اگر می‌گوییم یک جهان فرصت و یک ایران جهش، این با چه کسی می‌خواهد انجام بدهد و این فرصت‌ها چیست؟ مهم‌ترین فرصت چیست؟ مهم‌ترین فرصت توانمندی‌های آحاد جامعه ایران است، همه آحاد جامعه ایران؛ این بحث بسیار مهمی است که ما امروز یکی از فرصت‌های تاریخی که داریم یک نسل جوان تحصیلکرده، خلاق، باهوشی دارید که بسیار می‌تواند این جا نقش آفرین باشد، لذا آن بحثی که ما داریم این است که آن مهم‌ترین فرصت اگر پس می‌گوییم یک فرصت همین نیروی انسانی ما است، همین مردم ما است که در جا‌های مختلف می‌آیند ایفای نقش می‌کنند، ادامه بحث ما این است که هر ایرانی یک نقش پرشکوه؛ یعنی وظیفه دولت این است یعنی اگر می‌گوییم این جهش باید انجام شود و اگر می‌گوییم باید از این فرصت‌ها به بهترین شکل استفاده کنیم این توسط چه کسی انجام می‌شود؟ وقتی که دولت شما دولت نقش آفرین باشد، بحث ما این است. دولت نقش آفرین هم خودش بتواند نقش آفرینی کند در سطح ملی، در سطح منطقه و در سطح جهانی و هم بتواند برای هر یک از شهروندان خودش امکان نقش آفرینی را فراهم کند؛ لذا اگر این چند جمله‌ای که من عرض کردم می‌گوییم شعار ما است، این واقعا این نیست که فقط یک شعاری باشد و رد بشود، نه، این برنامه ما است که در این شعار خلاصه شده است.
سوال: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که برای پیشبرد امور در کشور نیاز است، هماهنگی و انسجام عملکرد در سطح قوا در سطوح عالی، میانی و همه بدنه قوا است. با توجه به تجربه‌ای که دارید و این برنامه‌ای که الان تنظیم فرمودید، آیا به این مقوله توجه کردید و آسیب شناسی کردید که چه مشکلاتی در بحث روابط قوا وجود دارد؟ چه سطوح عالی و چه سطوح میانی؟ 
جلیلی: خوشبختانه یکی از مسئولیت‌هایی که من داشتم در طول ۶ سال، دبیری شورای عالی امنیت ملی بوده است، شما می‌دانید دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی فراتر از یک قوه وظیفه اش همین است که نه تنها بین قوای سه گانه، بلکه سایر نهاد‌ها، نیرو‌های مسلح، بخش‌های دیگر، آن هماهنگی‌های لازم و هم افزایی‌های لازم را برای موفقیت‌های جدی که به ویژه ناظر به امنیت ملی است ایجاد کند، این بحث بسیار مهمی است. من شاید اتفاقا یکی از بهترین خاطراتم از دوران مسئولیت دبیری شورای عالی امنیت ملی این است که اتفاقا متاسفانه آن زمان مخصوصا در آن سال‌های آخر به دلایلی که مردم ما در جریان هستند بین قوای سه گانه یک اختلافاتی شکل گرفت که در یک قالب‌هایی هم بعضا ظهور و بروز کرد که بالاخره همه از آن رفتار‌هایی که بین قوای سه گانه شکل گرفته بود زیاد اظهار رضایت نداشتند، رهبری اظهار رضایت نداشتند و مردم ناراحت بودند که چرا این طور است؟ و کار خوبی نبود، اما می‌خواهم بگویم در همان زمان ما در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی این توفیق را داشتیم که بهترین و قوی‌ترین مناسبات را با قوای سه گانه داشتیم در زمانی که قوا نسبت به هم گلایه‌هایی داشتند و اتفاقا دبیرخانه شده بود یک ملجای برای این که آن دعوا‌ها و یا برخی از آن موضوعات یا بعضی اختلافات بیاید آنجا و حل شود، یادم هست در موضوعات مختلف ما جلسات متعددی داشتیم عزیزان ما از همین خود قوه قضائیه، برادر عزیزمان شهید خدمت و بسیار عزیز جناب آقای رئیسی و جناب آقای اژه‌ای معاون اول و دادستان بودند این‌ها تقریبا اعضای ثابت جلسات ما بودند که تشریف می‌آوردند از سوی قوه قضائیه، از مجلس دو نائب رئیسی که بودند تقریبا همیشه در جلسات حضور داشتند، از دولت هم که وزرا دستگاه‌ها و خاطرم هست که بعضی وقت‌ها می‌گفتند این جلسات را حفظ کنید الان در این شرایطی که بعضا بین قوا یک هماهنگی‌هایی نیست این جا یک جای خوبی است که این هماهنگی‌ها ایجاد می‌شود و الحمدالله فضای خوبی بود و اتفاقا برکات خیلی خوبی داشت یعنی در همان زمان برخی از موضوعات ملی، چه موضوعاتی که ایجابی باید انجام می‌شد و چه موضوعاتی که باید مثلا در مبارزه با یک فساد، با یک چیز برخورد می‌شد و همراهی سه تا قوه را می‌خواست در آنجا یک موفقیت‌های خوبی صورت گرفت. همین جا من این را عرض کنم که یکی از کار‌های بسیار مهمی که در همان مقطع انجام می‌شد، باز در بحث‌های فراتر از مسائل داخلی امنیت یک موضوع وسیع است و امنیت فقط این نیست که شما مثلا بگویید فقط برویم مرزهایمان را نگهداری کنیم، امروز امنیت بعد اقتصادی دارد، سیاسی دارد، روانی دارد و جنبه‌های مختلف دارد شما باید بتوانید در همه عرصه‌ها برای شهروندان خودت و آحاد مردم خودت آن امنیت لازم را فراهم کنید و لازمه این آن است که باید یک کار فرادستگاهی همه قوا، همه نیرو‌های مسلح همه باید پای کار بیایند و شکل بگیرد، آن زمان یکی از چیز‌های بسیار خوب در سایه این همکاری و همدلی که صورت می‌گرفت موفقیت‌های بزرگ رقم خورد، انسان‌های بزرگی مثل شهید سلیمانی حضور داشتند در آن مقطع و شما یادتان است که من در آن مقطع یکی از بحث‌هایی که بود این سمت شرق کشور ما را افغانستان را آمریکا آمده بود و کامل اشغال کرده بود و سمت غرب ما را عراق را اشغال کرده بود یعنی دو کشور همسایه ما، آمریکا که در مقام دشمنی با ما هم هست کامل اشغال کرده بود این می‌تواند یک تهدید برای امنیت ملی شما باشد، ظرف آن ۵-۶ سال آن مجموعه همکاری‌ها و هماهنگی‌ها و هم افزایی‌هایی که اتفاقا به خوبی صورت گرفت نتیجه اش چه شد؟ که در هر دو جای آنها امریکا نتوانست نتیجه‌ای بگیرد
  • منبع خبر : خبرگزاری صدا و سیما