اگر از دنبال‌کنندگان آثار فریدون جیرانی باشید، کمی هم نقد و تحلیل بدانید، خواهید دانست آثار این پیشکسوت فیلمساز ایرانی، حول چند اِلِمان مشخص شکل می‌گیرد. در واقع از سال ۱۳۷۷ که او با فیلم سینمایی «قرمز» نخستین تجربه جدی کارگردانی خود را پشت سر‌گذاشت، این المان‌ها وجود داشته‌اند. نهنگ آبی نیز از این قاعده مستثنی نیست و در سکانس اول، آرمین مشرقی – با نقش‌آفرینی ساعد سهیلی – را دست و پا بسته، شب هنگام و در حالیکه باران شدیدی نیز باریدن گرفته در زیرزمینی نمور مشاهده می‌کنیم. باران و مشرقی؛ این دو المان، وجه تشبیه اصلی آثار جیرانی است. اساسا انقدر که در تهران فیلم‌های جیرانی باران می‌بارد، در لندن نمی‌بارد! اما مشرقی‌ها در آثار این کارگردان، غالبا شخصیت‌های خاکستری با گرایش مثبت بوده‌اند. از هستی مشرقی در فیلم قرمز که هدیه تهرانی آن‌را ایفا کرد تا عادل مشرقی که خسرو شکیبایی در سالاد فصل آنرا بازی کرد؛ یا حتی آراس مشرقی در سریال «مرگ تدریجی یک رویا» که پولاد کیمیایی رُل آنرا بازی کرد و به اعتقاد نگارنده یکی از بهترین مشرقی‌های آثار جیرانی است.

اما در نهنگ آبی، آرمین مشرقی یک دانشجوی جوان امنیت شبکه در مقطع کارشناسی ارشد است که با پدر نویسنده و مبتلا به ام.اس‌ خود زندگی می‌کند. او فردی درونگراست و از مهارت‌های زندگی اجتماعی بهره چندانی نبرده است. زوایه دید فیلم نیز، حداقل در اپیزود اول، روایت‌های آرمین است. وی از طریق راه‌اندازی یک سایت کتابخوانی و فروم زیر مجموعه آن، با اشخاص گوناگونی از طریق مجازی در ارتباط است. ژاله «با نقش‌آفرینی ماهور الوند» و با نام کاربری گرگ، یکی از کاربران این سایت است که آرمین را متقاعد به دیدار حضوری می‌کند. جنب و جوش ژاله، آرمین را که کمتر در دنیای حقیقی با افراد این چنینی ارتباط داشته است جذب خود می‌کند. این دو ظاهرا دلبسته یکدیگر شده‌اند.