جورج دیک در مصاحبه ای مفصل با خبرگزاری آپا به سوالات خبرنگار این رسانه آذری پاسخ داده است. مشروح این گفت و گو را در زیر می خوانید. (این یک ترجمه مکانیکی است).

– آقای سفیر، سطح کنونی روابط اسرائیل و آذربایجان را چگونه ارزیابی می کنید؟

– اسرائیل جزو هفت کشور اول بود که استقلال آذربایجان را به رسمیت شناخت. از آن روز، ما ۳۲ سال است که رابطه بسیار نزدیکی با هم داشتیم. امروز روابط موجود بین کشورهای ما به سطح مشارکت راهبردی رسیده است. این مشارکت حوزه های مختلفی از انرژی، امنیت، کشاورزی، آب و سایر حوزه ها را پوشش می دهد. روابط توسعه یافته و بالغ می شوند. اگر قبلاً روابط بیشتر در سطح بین دولتی بود، امروز نیز به طور متقابل بین شهروندان، مشاغل و جوامع مدنی مشاهده می کنیم. می بینیم که گردشگری و روابط تجاری به سرعت در حال توسعه است. اما بالاتر از همه، در سطح سیاسی، روابط بین رهبران سیاسی هر دو کشور بسیار نزدیک است. من فکر می کنم نباید فراموش کرد که روابط اسرائیل و آذربایجان ۳۰ سال پیش شروع نشده است. برخلاف سایر نقاط جهان، یهودیان آذربایجان قرن هاست که در هماهنگی و مدارا با بقیه افراد جامعه زندگی کرده اند. من فکر می کنم این یک پایه محکم و سالم است که می تواند بر اساس آن رابطه ای که من توضیح می دهم توسعه یابد. ما مشتاقانه منتظر توسعه بیشتر این رابطه و مشارکت استراتژیک هستیم زیرا بسیاری از منافع مشترک، ارزش‌ها و بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی مشترک داریم که باعث نزدیکی مردم ما می‌شود.

– در مورد سرعت همکاری های اقتصادی بین کشورهایمان چه می توانید بگویید؟ در اینجا ما در مورد سرمایه گذاری های متقابل و پروژه های مشترک اجرا شده در حوزه اقتصادی صحبت می کنیم.

– سال گذشته حجم مبادلات تجاری بین اسرائیل و آذربایجان تقریباً ۱٫۳ میلیارد دلار بوده است. شاید این عدد زیاد به نظر برسد، اما معتقدم این رقم بسیار کمتر از پتانسیل است. درست است که تا چند سال پیش به دلایل مختلف روابط اقتصادی چندان توسعه پیدا نمی کرد، اما در چند سال اخیر شاهد پیشرفت های زیادی بوده ایم. یادآوری کردم که در سال ۲۰۲۱، دفتر نمایندگی تجاری آذربایجان در اسرائیل افتتاح شد. علاوه بر این، در سال ۲۰۲۳، سفارت آذربایجان در اسرائیل شروع به کار کرد. بنابراین، این فرآیندها واقعاً منجر به انفجار انرژی در بخش تجاری کشورهای ما شد. بر اساس اطلاعات من، آذربایجان در نظر دارد یک وابسته تجاری به سفارت خود در اسرائیل منصوب کند.

شرکت های اسرائیلی اهمیت آذربایجان را در حوزه اقتصادی درک می کنند. در عین حال، آنها همچنین درک می کنند که آذربایجان نه تنها شریک اسرائیل، بلکه محل تلاقی شرق و غرب است. آذربایجان روابط خوبی با اکثر کشورهای جهان برقرار کرده و با استادی رویکرد متعادلی را مدیریت کرده است. این واقعاً آذربایجان را در موقعیت منحصر به فردی قرار می دهد تا شریک خوبی باشد. تصور کنید ما برای اجرای پروژه های مشترک اقتصادی نه تنها در آذربایجان، بلکه در خارج از مرزهای آذربایجان شریک هستیم.

نباید پنهان کنم که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، بخشی از اقتصاد اسرائیل تحت تأثیر جنگ و پیامدهای آن قرار گرفته است. بنابراین فکر می‌کنم روند امسال در حوزه تجاری و اقتصادی آنطور که ما می‌خواهیم مثبت نبود، اما فکر می‌کنم تا زمانی که از مشکلات جنگ عبور کنیم، می‌توانیم به وضعیت قبلی بازگردیم.

– اسرائیل در طول ۳۰ سال اشغال ارمنستان همواره از موقعیت برحق و تمامیت ارضی آذربایجان حمایت سیاسی می کرد. این حمایت در چارچوب سازمان های بین المللی به وضوح خود را نشان داده است. در حال حاضر، عملیات بازسازی و ساخت و ساز گسترده در مناطق آزاد شده ما در حال انجام است. در مورد مشارکت کشورتان در این امور چه می توانید بگویید؟

– موضع اسرائیل در مورد تمامیت ارضی آذربایجان، از جمله قره باغ، همان موضعی است که قبل از جنگ در سال ۲۰۲۰ و بعد از آن بود. اسرائیل همواره یکی از کشورهایی بوده است که همواره موضع خود را در این زمینه بسیار باز کرده است. ما معتقدیم که چنین دوستی و صداقتی در شرایط سخت آزمایش می شود و همیشه در سخت ترین زمان ها در کنار یکدیگر بوده ایم. ما آزادی کامل قره باغ را به آذربایجان تبریک می گوییم. می توانم بگویم که در هر منطقه از قره باغ و شرق زنگزور بوده ام. این چیزی است که من همیشه به یاد خواهم داشت. همچنین با کمال تاسف باید بگویم که در آنجا شاهد میزان ویرانی و ویرانی بودیم.

اسرائیل همیشه گفته است و الان هم تکرار می کنم: کشور من همیشه آماده همکاری با آذربایجان در زمینه بازسازی، احیا، پروژه های اجتماعی یا اقتصادی مناطق آزاد شده است. به عنوان مثال در روستای آگلی زنگیلا در زمینه کشاورزی همکاری کردیم تا برای افرادی که به آنجا برگشتند نه تنها محصول، بلکه کار نیز فراهم کنیم. من می دانم که شرکت های اسرائیلی در پروژه های مختلف در زمینه های مختلف در آغدام، زنگیلان و جاهای دیگر شرکت می کنند.

– من می خواهم به آنچه در خاورمیانه می گذرد دست بزنم. در روزهای اخیر خطر وقوع جنگی گسترده در منطقه افزایش یافته است…

– هیچ کس در اسرائیل انتظار نداشت که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، ۳۰۰۰ تروریست حماس به اسرائیل حمله کنند. آنها مردم جوامع اسرائیلی در جنوب را کشتند، تجاوز کردند و زنده زنده سوزاندند. ما ۱۲۰۰ اسرائیلی را در یک صبح در مرگبارترین حمله به یهودیان از زمان هولوکاست از دست دادیم و امروز هم ۱۰۱ گروگان در غزه داریم. دو نفر از این گروگان ها برادر هستند، یکی بالای یک سال و دیگری ۴ ساله. یک نوزاد ۸ ماهه را گروگان گرفتند. آیا می توانید تصور کنید که یک نوزاد ۸ ماهه را گروگان بگیرید؟ بنابراین این اتفاق در ۷ اکتبر رخ داد و از آن زمان اسرائیل با اهداف کاملاً واضح حذف تهدید حماس، جلوگیری از اداره غزه و بازگرداندن گروگان های ما به خانواده هایشان، در غزه جنگ زده است. با این حال، ما نباید فراموش کنیم که حماس یک سازمان مستقل نیست، بلکه بخشی از یک نقشه بزرگتر است. در طول ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته، ایران نیروهای نیابتی را در منطقه تسلیح، آموزش و تامین مالی کرده است. هدف آنها چیست؟ هدف آنها حذف کشور اسرائیل از روی نقشه و نابودی آن است. چگونه می خواهند به این امر برسند؟ آنها برای رسیدن به این هدف از سه طریق تلاش می کنند. اولاً آنها با حلقه آتشی که اسرائیل می نامند، یعنی حماس در غزه، حزب الله لبنان، حوثی ها در سوریه، عراق، یمن و حوثی ها در سوریه، در پی جنگ، سعی در خفه کردن اسرائیل دارند. یمن راه دومی که آنها برای رسیدن به این هدف تلاش می کنند، توسعه صنعت موشک بالستیک است تا بتوانند با موشک های بالستیک به اسرائیل حمله کنند، همانطور که دو بار در آوریل و در ماه اکتبر علیه اسرائیل انجام دادند. سوم توسعه برنامه هسته ای است. ایران و نیروهای نیابتی آن بدون سلاح هسته ای چقدر تروریسم و ​​خشونت مرتکب می شوند. تصور کنید وقتی آنها مصونیت هسته ای داشتند چقدر بدتر می شد. کاری که اسرائیل از ۷ اکتبر در صدد انجامش بوده، اولاً خروج از «حلقه آتش» است. ما حماس را به عنوان یک نیروی نظامی نابود کردیم. ما ضربه سنگینی به حزب الله در شمال زدیم و بسیاری از توانایی های آنها را از بین بردیم. همچنین اخیراً به ایران حمله کردیم که منجر به شکست بزرگی در صنعت نظامی آنها به ویژه تولید موشک های بالستیک شد. نخست وزیر ما چندین بار اعلام کرده است که اسرائیل هرگز اجازه نخواهد داد ایران سلاح هسته ای داشته باشد، زیرا می دانیم که این به چه چیزی منجر خواهد شد. بنابراین اهداف اصلی اسرائیل بسیار روشن است: ما می خواهیم در صلح زندگی کنیم. مردم غزه شایسته بهتر از حماس هستند. مردم لبنان شایسته بهتر از حزب الله هستند. اما آنها به فکر ایران نیستند. هر جا می رود وکیل تهیه می کند و کشور را ویران می کند. جایی در جهان را به من نشان دهید که ایران در آن مداخله کرده و آن را به مکانی بهتر تبدیل کرده است. سوریه، لبنان، یمن، غزه، عراق – همه این مکان‌ها به کشورهای شکست خورده تبدیل شده‌اند، جایی که مردم از فقر رنج می‌برند و ایران زنجیره‌ای قابل اعتماد برای دفاع از خود می‌سازد. آنها مردمی را در غزه، لبنان – در سرتاسر خاورمیانه قربانی می کنند، بنابراین با هدف ایجاد هژمونی کامل در خاورمیانه به آنچه می خواهند ادامه خواهند داد. این با نابودی اسرائیل شروع می شود.

– نظراتی وجود دارد که کشته شدن رهبران حزب الله یکی پس از دیگری روند را ناامیدتر کرده است. آیا واقعاً می توان در خاورمیانه صحبت کرد؟ زیرا تعدادی از میانجی ها از جمله مصر بارها زمینه را برای گفتگو در اختیار طرفین قرار داده اند اما نتیجه ای حاصل نشده است.

– حذف رهبری حزب الله و سطوح اول، دوم و سوم رهبری نظامی آن، منطقه را بیشتر امیدوار می کند تا ناامید، و دلیل آن ساده است: بدون حزب الله، خاورمیانه و لبنان مکان امن تر و بهتری برای همه است. این فقط اسرائیل نیست که این را می گوید، ما می شنویم که مردم لبنان از چشم انداز شکستن قید و بندهای این نیابتی ایرانی که ده ها سال است کشور را بی رحمانه کنترل کرده است خوشحال می شوند. ترور رفیق حریری نخست وزیر لبنان را به یاد بیاوریم. تحقیقات سازمان ملل نشان داد که حزب الله پشت آن بوده است. حزب الله پول کشور را می دزدید. حزب الله در سه سال گذشته مانع از انتخاب رئیس جمهور در لبنان شده است. حزب الله برای تامین منافع خود در حمله به اسرائیل، کل مردم لبنان را گروگان گرفته است. چرا باید ارتشی قوی تر از ارتش لبنان وجود داشته باشد؟ هر ملت مستقلی یک سلاح دارد، یک ارتش. آذربایجان ارتش آذربایجان دارد. یک نیروی دفاعی اسرائیل وجود دارد. لبنان نیز باید نیروهای مسلح لبنان را داشته باشد. اما حزب‌الله شبه‌نظامیان خود را نگه می‌دارد و کل کشور را برای رسیدن به اهداف خود به وحشت می‌اندازد. بنابراین کاری که ما انجام می دهیم برای اسرائیل خوب است زیرا اهداف ما ساده است. متأسفانه مردم خیلی راحت فراموش می کنند که حزب الله در ۸ اکتبر، فردای ۱۶ مهرماه به اسرائیل حمله کرد. ما خواهان جنگ با حزب الله لبنان نبودیم. اما در ۸ اکتبر به ما حمله کردند. ۱۱ ماه است که ما منتظریم تا جامعه جهانی به راه حلی برسد که حزب الله را حذف کند. برای ۱۱ ماه و اکنون بیش از ۱۲ ماه است که ۸۰۰۰۰ اسرائیلی از ترس حملات حزب الله از خانه های خود در شمال آواره شده اند. تا به امروز، ۸۰۰۰۰ نفر، خانواده های دارای فرزند، نمی توانند به خانه های خود بازگردند زیرا مورد حمله و بمباران قرار گرفتند. اما متاسفانه جامعه جهانی باز هم شکست خورد. پس باید خودمان این کار را می کردیم. ما باید می رفتیم و با حزب الله لبنان می جنگیدیم و مطمئن می شدیم که شهروندان ما می توانند سالم به خانه برگردند و تهدید حزب الله از شمال برطرف شود.

نابودی رهبران هر سازمان تروریستی ضروری است. البته، نمی توان فقط رهبران را حذف کرد و امیدوار بود که همه چیز بهتر شود، اما این یک گام ضروری و مهم در نابودی سازمان های تروریستی است. فکر می‌کنم همه ما موافقیم و همه جهان موافقند که دنیای بدون اسماعیل هنیه و یحیی سنوار در غزه، جهانی بدون حسن نصرالله در لبنان، جهانی بدون رهبر القاعده بن لادن، دنیای بهتری است. آیا این برای نابودی سازمان ها کافی است؟ ای کاش می شد و اگر کافی بود تا به حال جنگ را خاتمه می دادیم، اما این یک گام ضروری است و اکنون باید گام های نظامی و دیپلماتیک برداریم تا اطمینان حاصل کنیم که جنگ برای مردم اسرائیل بهترین است. و اطرافیانشان که زیر چکمه های آن وکلا عذاب می کشند، به نتیجه می رسند.

حالا حماس چه می خواهد؟ آنها آتش بس می خواهند، اما همچنان می خواهند وجود داشته باشند، مسلح شوند و دوباره جمع شوند تا بتوانند هفتم اکتبر دیگر را انجام دهند تا به قول خودشان همه یهودیان فرار کنند و اسرائیل به طور کامل نابود شود. ما نمی توانیم اجازه دهیم که این اتفاق بیفتد و این همان تراژدی است که سال گذشته فاجعه بزرگی را برای غزه به ارمغان آورد. بنابراین ما امیدواریم که جنگ به زودی با آزادی گروگان های ما و تسلیم کامل حماس پایان یابد.

می دانید، ما نباید برای امنیت خود به هیچ کس دیگر، یعنی جامعه بین المللی، تکیه کنیم. این درسی است که از حمله ۷ اکتبر گرفتیم. من فکر می کنم این چیزی است که آذربایجانی ها به خوبی درک می کنند. اعتماد به جامعه بین المللی حدی دارد. در پایان، شما باید امنیت خود را در دستان خود بگیرید زیرا شما مسئول هموطنان خود هستید.

– در پس زمینه تنش در منطقه، سرزمین های کشور شما از سمت لبنان مورد حملات موشکی شدید قرار می گیرد. آیا می توان گفت که لبنان یکی از طرفین این جنگ است؟

– ما در حال جنگ با حزب الله هستیم. ما با دولت و مردم لبنان در جنگ نیستیم. مردم لبنان نیز قربانی حزب الله هستند. به عنوان یک کشور، ما از لبنان انتظار داریم که حاکمیت خود را اعمال کند، این حملات را متوقف کند و به یک راه حل عملی دست یابد که بتواند امنیت کامل کشور اسرائیل را تضمین کند. ما بسیار مراقب هستیم. بنابراین، اگر اهدافی را که اسرائیل در این جنگ انتخاب کرده است به دقت دنبال کنید، می بینید که آنها به طور خاص اهداف حزب الله هستند، یعنی آن اهداف زیرساخت ارتش لبنان، دولت لبنان نیستند، زیرا ما می خواهیم به آنها بدهیم. این فرصت را داشته باشند که بتوانند به این ترور که کشور را اشغال کرده حمله کنند تا در گروگان سازمانشان نباشند، باید بتوانند از حزب الله سبقت بگیرند و کشور خود را به حکومت خود بازگردانند. ما لبنان را به عنوان یک شریک آینده می بینیم. لبنان همسایه ما است، ما یک ساحل، یک غذا، یک فرهنگ مشترک داریم. هر دوی ما کشورهای چندفرهنگی با قومیت های مختلف و سنت های متفاوت هستیم و در دوران باستان تاریخ همیشه روابط خوب و تجارت خوبی داشته ایم. چرا امروز نه؟! بنابراین من معتقدم که در نهایت، زمانی که لبنان از چنگ حزب الله آزاد شد، زمانی که لبنان از چنگال ایران آزاد شد، فردا صلح خواهیم داشت. من تلویزیون و رسانه های لبنان را تماشا می کنم. آنها بیش از هر زمان دیگری در مورد نیاز به صلح و عادی سازی صحبت می کنند. حزب الله ضربه سختی خورده است، بنابراین من دعا می کنم که نه تنها بلافاصله پس از این جنگ آتش بس برقرار شود، بلکه صلح به نفع من باشد. علاقه من این است که بروم و از بیروت دیدن کنم و لبنانی ها هم بیایند و از تل آویو دیدن کنند.

– این یک موضوع روشن است که وقتی در نقطه ای از جهان تنش ایجاد می شود، تعدادی از کشورها خواستار آتش بس و گفتگو هستند. به نظر شما آیا امکان بازگشت به گزینه مذاکره در مناقشه اسرائیل و فلسطین یا لبنان و اسرائیل وجود دارد؟

– اول از همه، ما از نقش میانجی ها، یعنی مصر و البته ایالات متحده، بسیار قدردانی می کنیم. من فکر می کنم آنها نقش بسیار مهمی در هر نوع مذاکره ایفا می کنند. جایی برای مذاکره با حماس وجود ندارد، حماس یک سازمان تروریستی است، منشور آنها حذف اسرائیل را دلیل وجود آنها ذکر کرده است. حماس هیچ دلیلی برای وجود ندارد جز نابودی کشور اسرائیل و تحمیل قوانین شرعی در منطقه، آنها شریک صلح آمیز نیستند. اما من فکر می کنم که روز بعد، شرکای صلح آمیز در اسرائیل و سرزمین های فلسطینی وارد میدان شده و به راه حلی مسالمت آمیز دست خواهند یافت که حقوق فلسطینی ها و همچنین امنیت کشور را تضمین می کند.

اسرائیل یک پروژه استعماری نیست، بلکه حضور دائمی در این نقطه از جهان است و دستیابی به صلح با روابط خوب بین کشورها، نقش عادی سازی و صلح را ایفا خواهد کرد. در مورد مردم لبنان، من قبلاً این را گفته ام و باز هم می گویم، رسیدن به صلح باید آسان باشد، زیرا ما نه درگیری داریم، نه اختلاف ارضی، آنها همسایگان ما هستند، بنابراین باید به راحتی به صلح رسید. وقتی دیدیم مصر خواهان صلح با اسرائیل است، به صلح رسیدیم. وقتی دیدیم اردن خواستار صلح با اسرائیل است، دوباره به صلح رسیدیم. زمانی که امارات، بحرین، مراکش، سودان می خواستند با اسرائیل صلح کنند، ما به صلح رسیدیم. من به شما تضمین می دهم که روزی که رژیم ایران سقوط کند، روزی که آن رژیم نفوذ تروریستی خود را بر همه کشورهای منطقه از دست بدهد، ما با هر کشوری به صلح خواهیم رسید. دلیلی وجود ندارد که ما نتوانیم با عربستان سعودی صلح کنیم، چیزی که من معتقدم دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد. ما با سوریه، لبنان، عراق، فلسطین و دیگران صلح خواهیم کرد.

– جناب سفیر، مایلیم نظر شما را در مورد بیست و نهمین اجلاس کنفرانس اعضای توافقنامه چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوا (COP29) که در ماه جاری در باکو برگزار می شود، بدانیم.

– من می خواهم به آذربایجان برای میزبانی COP29 تبریک بگویم. میزبانی چنین رویداد مهم جهانی برای آذربایجان یک دستاورد بزرگ است. من مطمئن هستم که آذربایجان توانایی برگزاری چنین رویداد بین المللی را دارد. البته اسرائیل به موضوع آب و هوا و حفاظت از سیاره ما اهمیت زیادی می دهد. برای نسل‌های آینده، فرزندانمان، ما وظیفه داریم دنیایی بهتر، امن‌تر و پاک‌تر را برای آنها به جای بگذاریم. بنابراین اسرائیل این موضوع را بسیار جدی می‌گیرد و ما با فناوری‌های انرژی پاک خود در آب، کشاورزی، انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر کمک زیادی به این تلاش‌ها می‌کنیم. این قطعا برای اسرائیل بسیار مهم است. رئیس جمهور اسرائیل در بالاترین سطح در COP29 در باکو نماینده ما خواهد بود و این دومین سفر وی به باکو در دو سال گذشته خواهد بود که دستاورد بزرگی در سطح دوجانبه است. علاوه بر این، حداقل سه وزیر دیگر نیز خواهند آمد. ما مشتاقانه منتظر یک دستور کار بسیار سازنده در طول این دیدار هستیم که امیدواریم به دنیایی بهتر منجر شود.