فناوری های نو و دانش بنیان امروزه به یکی از ارکان توسعه تجاری کشورها تبدیل شده به نحوی که تاثیرات اقتصادی آنها در دنیای تجارت سهام شرکت های فعال در این زمینه ها را با رشد و سوددهی قابل توجهی مواجه کرده و به عنوان بازوی اقتصادی دولت ها نقش سازنده ای را ایفا می […]

فناوری های نو و دانش بنیان امروزه به یکی از ارکان توسعه تجاری کشورها تبدیل شده به نحوی که تاثیرات اقتصادی آنها در دنیای تجارت سهام شرکت های فعال در این زمینه ها را با رشد و سوددهی قابل توجهی مواجه کرده و به عنوان بازوی اقتصادی دولت ها نقش سازنده ای را ایفا می کنند.

 

در یک دهه اخیر با توسعه فعالیت های تحقیقاتی دانش بنیان در دانشگاه های کشور که در سه بخش انرژی هسته ای صلح آمیز، نانو و سلول های بنیادین رشد فزاینده ای را داشته نیاز به توسعه و بازارسازی این بخش علمی بیش از پیش احساس شد و در نتیجه تلاش برای عینیت بخشیدن به این فعالیت ها افزایش یافت.

سومین نمایشگاه فناوری های نو و پیشرفته ربع رشیدی که در محل نمایشگاه های بین المللی تبریز برگزار شد گامی برای عینیت بخشیدن به اراده دولت در این بخش بود اما اینکه این نمایشگاه تا چه میزان می تواند در این زمینه موفق باشد امری است که بیان آن در بین خود مسئولان نیز با خوف و رجا همراه است.

تجاری سازی پروژه های دانش بنیان

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی آذربایجان‌شرقی در این باره می گوید: تجاری‌سازی پروژه‌های دانش‌بنیان با قالب‌های فعلی ممکن نیست و ما نیز آرزو داریم تا شرکت‌های دانش‌بنیان را به‌عنوان شرکت‌های تجاری‌شده به جهان معرفی کنیم.

سیدرضا حسینی با بیان اینکه در زمینه حمایت از شرکت‌های دانش بنیان باور عمومی دولتی به وجود نیامده است، می افزاید: پس از گذشت سال‌ها دولت خود این شرکت‌ها را مراکزی کوچک می‌داند و این در حالی است که باید مشوق‌های لازم در نظر گرفته شود همچنین باید سازوکاری در نظر گرفته شود تا زمینه فروش این محصولات در فضایی بهتر صورت گیرد.

نجف قراچورلو رئیس جهاددانشگاهی آذربایجان‌شرقی هم با بیان اینکه شرکت‌های دانش بنیان استان و دانشگاه‌ها در صدد فروش اجناس بی‌کیفیت نیستند، اظهار می دارد: متاسفانه عزم لازم در دستگاه‌های اجرایی برای خرید محصول از شرکت‌های فناورانه وجود ندارد.

این در حالیست که علی وطنی معاون علمی و فناوری رئیس جمهور می گوید: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند طرح‌های خود را به استانداری‌ها معرفی کرده و در صورت تائید از حمایت لازم برخوردار شوند.

وی ورود دانشگاه های آذربایجان شرقی به عنوان استان پیشرو در حمایت و اجرایی شدن طرح های شرکت های دانش بنیان را به عنوان بخشی از اقتصاد مقاومتی در کشور خواستار است و می افزاید: استفاده از توان دانشگاهی و نیز داشته‌های طبیعی برای تبدیل مواد خام به فرآورده‌های جدید باید مورد استفاده قرار گیرد.

دکتر سعید شبستری خیابانی معاون سیاسی امنیتی استاندار آذربایجان شرقی هم بر نقش دانشگاه ها رد توسعه فناوری های نو و پیشرفته تاکید دارد و می گوید: همه روزه در دانشگاه‌های استان شاهد ارائه رساله‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف علمی هستیم و اگر این رساله‌ها با رویکرد تجاری سازی تدوین شوند در این صورت شاهد تحول عظیمی در این حوزه خواهیم بود.

وی تک روی از سوی مراکز علمی و مراکز تجاری سازی را مانع تحقق اثرات مثبت این حرکت در جامعه می داند و می افزاید: در حال حاضر استان آذربایجان شرقی علی رغم برخورداری از صنایع برجسته در سطح کشور متاسفانه به دلیل عدم استفاده از توان علمی دانشگاه ها به منظور به روزرسانی دستگاه‌ها و ماشین آلات صنعتی در زمینه نوسازی ماشین‌آلات با مشکلاتی مواجه است.

شرکت های دانش بنیان به بخش کشاورزی ورود کنند

کریم مهری رئیس جهاد کشاورزی استان نیز ورود شرکت های دانش بنیان به بخش کشاورزی را خواهان است.

وی می گوید: این شرکت ها باید در زمینه تولید گیاهان دارویی نظیر سماق و گل محمدی وارد شده و با تاسیس شرکت های کشت بافت فعالیت های خود را وارد فاز جدید کنند.

مهری کاهش هزینه های تولید با بهبود محصولات کشاورزی و ماشین آلات کشاورزی را عاملی برای تولید ارزان مواد غذایی برای کشور بر می شمارد.

با تمام این اوصاف آنچه اکنون در بازار فناوری های نو و پیشرفته به عنوان مشکل اصلی مطرح است همان بحث قدیمی تجاری سازی و برندسازی در این زمینه است.

علی جهانگیری مدیر منطقه ویژه علم و فناوری ربع رشیدی ضمن تایید این مطلب می گوید: شرکت‌های دانش بنیان در زمینه مسائل فنی فعالیت خوبی داشته‌اند اما در زمینه تجاری‌سازی و اقتصادی کردن پروژه‌ها موفق نبوده‌اند.

افتتاح فن بازار شمال غرب در تبریز

وی از افتتاح فن بازار شمال غرب کشور در تبریز خبر می دهد و در این باره تبریز می دارد: ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری مهم‌ترین اقدامی است که در راستای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شده و استقرار این شرکت‌ها در کانون‌ها و پهنه‌های منطقه ویژه از مهم‌ترین خواسته‌های ماست.

جهانگیری می گوید: استقرار این شرکت‌ها در کانون‌ها و پهنه‌های مورد نظر می‌تواند هم از لحاظ واگذاری زمین و هم از لحاظ استفاده از مزایای منطقه ویژه علم و فناوری برای آنها مفید باشد.

اما نکته قابل توجه این است که این بخش نیز متاسفانه نگاهی حمایتگر از دولت را طلب می کند و طبیعی است که در صورت بروز فراز و نشیب در چارچوب قوه مجریه رشد یا عدم رشد فناوری های نو و پیشرفته نیز تابعی از آن خواهد بود. تعطیلی سازمان فضایی کشور و تبدیل آن به بخشی تحقیقاتی نمونه ای از این امر است. اما نیاز است تا برای پا گرفتن این بخش علمی کشور برنامه های حمایتی از سوی دولت تبیین گردد.

در این زمینه سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور به معافیت مالیاتی یک هزار و ۵۰۰ شرکت دانش بنیان از پرداخت مالیات در طول سالجاری اشاره می کند و می افزاید: این روند در سال های آتی نیز ادامه می یابد.

 نویسنده: رامین فرهودی