به گزارش شرح آنلاین به نقل از شهریار، یک کلانشهر، بدون دود و ترافیک و آلودگی و سر و صدا هم کلانشهر است. اینکه شهر بزرگ از معضلات اجتماعی و زیست محیطی ناگزیر است، یک تعریف جهان سومی از «کلانشهر» یا «شهر بزرگ» به حساب می آید.

شلوغی و ترافیک، به هیچ وجه یک افتخار برای یک کلانشهر نیست. دنیا کلانشهرهایی به خود دیده که مردمانش مجبور نیستند برای رسیدن به محل کارشان ۲ الی ۳ ساعت زودتر منزل شان را ترک کنند، یا در مسیر منزل تا فرودگاه استرس بکشند که آیا به موقع می رسند یا نه.

ترافیک یکی از معضلات جدی کشورهای توسعه نیافته است. یا حداقل کشورهایی که در مسیر توسعه هستند اما پشت ترافیک سنگین گیر کرده اند.

یک کلانشهر بدون ترافیک هم کلانشهر است

چگونه می توان در یک کلانشهر زندگی کرد که بیش از یک و نیم میلیون نفر جمعیت دارد اما هوای آلوده ای نداشته باشد و مردمش مجبور نباشند ترافیک را در برنامه های روزانه شان بنویسند. برای رسیدن به جواب این سوال و شهری ایده آل، پاک، کم استرس و آرام راه های زیادی وجود دارد، اما نزدیک ترینش همین خط ریلی است که قطار شهری یا مترو نام می گیرد.

کم کم به گوش می رسد که در موضوع ترافیک، تبریز هم از تهران چیزی کم ندارد. این یک آلارم جدی و زنگ خطری مهلک است. زنگی که می گوید ترافیک تبریز را هم جدی بگیرید وگرنه به معضل تبدیل می شود.

قطارشهری تبریز قرار است یکی از سامانه هایی باشد که جلوی این معضل را می گیرد. اما این وسیله چقدر آماده است؟

از سال ۱۳۸۴ عملیات اجرایی مترو تبریز شروع شد و در سال ۱۳۹۴ بخشی از آن گشایش بافت. البته ۴ سال پیش از عملیات اجرایی، مطالعات آن شروع شده بود. مترو تبریز از ۵ خط تشکیل می شود. ۵ خطی که قرار است شهروندان تبریز را به آرامش و شهری دور از استرس و ترافیک ببرند اما درحال حاضر صرفا دو فاز از خط یک مترو تبریز فعال است یعنی از ایستگاه ائل گلی تا میدان ساعت به طول ۱۱ کیلومتر.

این بدان معناست که از ۷۰ ایستگاه، در حال حاضر ۱۰ ایستگاه فعال است. تا اینجا مترو تبریز رشدی که انتظار می رفت نداشته است، اما چرا؟ در پاسخ، دلایل فنی زیادی مطرح می شود اما شاید مهم ترین موضوع همان پشتیبانی مالی است.

شهرداری تبریز، خوش حساب ترین شهرداری کشور در حوزه مترو

«سازمان قطار شهری تبریز» در سال ۱۳۸۰ خورشیدی تأسیس و راه‌اندازی شده‌است. هیئت مدیرهاین سازمان از ۵ نفر اصلی و یک نفر علی‌البدل شامل شهردار، مدیر سازمان قطار شهری، معاون عمرانی استاندار و ۳ نفر صاحب‌نظر تشکیل شده است. شورای سازمان قطار شهری تبریز نیز متشکل از استاندار، شهردار و یک نفر کارشناس می‌باشد. این ها نشان می دهند که اگر موضوع قطار شهری تبریز به یک مثلث تشبیه شود، شهرداری تبریز تنها یک ضلع آن است. یا با دیدی خوشبینانه تر، نیمی از پروژه قطار شهری مربوط به شهرداری است. باید دید که کدام یک به وظایف خود بیش تر عمل کرده اند.

مصطفی مولوی، مدیرعامل سازمان قطار شهری تبریز می گوید که دولت قرار بود در سال جاری ۳۷ میلیاردتومان اعتبار به پروژه مترو تبریز پرداخت کند اما از این رقم، تنها ۲۷ میلیاردتومان اختصاص یافته است و می گویند که «۱۰ میلیاردباقی مانده را نمی دهیم.»

این درحالی است که مدیرعامل این سازمان می گوید شهرداری تبریز در سال جاری ۱۲۳ میلیاردتومان به پروژه قطار شهری تبریز پرداخت کرده است.

او همچنین در این باره توضیح می دهد: «شهرداری تبریز برای بازپرداخت وام های اخذ شده در سال های قبل، مجموعا بیش از ۷۴ میلیارد تومان پرداخت کرده است. از این میزان حدود ۳۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان سهم دولت است که پرداخت نکرده و با مساعدت شهرداری تبریز توانستیم به کارمان ادامه بدهیم و پروژه مترو تعطیل نشود.»

مدیرعامل سازمان قطار شهری تبریز معتقد است که «شهرداری تبریز خوش حساب ترین شهرداری کشور در حوزه مترو» است: «شهرداری تبریز در مواردی برای اینکه مترو تعطیل نشود سهم دولت را هم پرداخت کرده است.»

درحالیکه به دلیل رکود اقتصادی کنونی، درآمد شهرداری های کشور کاش یافته اما ایرج شهین باهر، شهردار کلانشهر تبریز می گوید که «با تمام توان، آماده تامین منابع مالی مترو هستیم.»

اگر لازم باشد سایر پروژه های شهرداری تعطیل می شود تا مترو تکمیل شود

وی می افزاید: «از ابتدای امسال تاکنون ۱۴۰ میلیارد تومان به صورت نقد به پروژه مترو تزریق کرده‌ایم. ۶۰ میلیارد تومان نیز به صورت غیرنقدی آماده واگذاری است. بدین ترتیب مجموع پرداختی امسال شهرداری تبریز تا به امروز ۲۰۰ میلیارد تومان است و اگر لازم باشد بیشتر هم هزینه خواهیم کرد.»

شهردار کلانشهر تبریز با این قول که «پروژه مترو تعطیل نخواهد شد» تاکید می کند: «اگر لازم باشد سایر پروژه های شهرداری تعطیل می شود تا مترو تکمیل شود.»

شهین باهر با بیان اینکه تاکنون دولت سهم خود از متروی تبریز را به طور کامل پرداخت نکرده است تصریح می کند: باید اعضای محترم شورای اسلامی شهر و نمایندگان محترم مجلس به ما کمک کنند تا بتوانیم سهم دولت را به طور کامل اخذ کنیم.

البته پروژه مترو در بسیاری از شهرهای ایران به دلیل عدم پرداخت هزینه ها از سوی دولت و شهرداری تعطیل شده است اما شهردار تبریز می گوید: «ما با تمام توان متروی تبریز را پیش می بریم و خواهیم برد.»

اگر شهرداری تبریز امروز برای پیشبرد پروژه قطار شهری تبریز اینقدر مصمم و جدی است، تنها یک دلیل دارد و آن هم، گرفتن نتیجه های مثبت از کارهای انجام یافته است.

سعید بشیریان بناب، مدیر شرکت بهره برداری قطار شهری تبریز در گفتگو با شهریار می گوید «به طور متوسط ماهانه حدود ۳۰۰ هزار مسافر در سال جاری به وسیله مترو جا به جا می شوند.» این آمار نسبت به سال های گذشته ۳ برابر افزایش داشته است.

علیار راستگو، فرماندار تبریز هم از اهمیت توجه به مترو تبریز می گوید: «مترو به عنوان یکی از اصلی ترین مولفه های تاثیر گذار در کاهش بار ترافیکی شهرها در تبریز نیز باید به عنوان یک اولویت دیده شود چرا که اگر با نگاه کلان به این موضوع بنگریم، متوجه می شویم که سرمایه گذاری دراین بخش نه برای قشر خاص و یا جامعه هدف محدود بلکه برای تمام اقشار و تمام مردم تبریز است .»

قطار شهری، یکی از اصلی ترین راه های فرار کلانشهرها از ترافیک، دود و آلودگی است. اینکه شهردار تبریز می گوید حاضر است تمام پروژه های شهر را تعطیل کند اما مترو تداوم یابد، به صراحت اعلام می کند که شهرداری تبریز مترو را جدی گرفته است؛ حالا باید دید دولت چقدر برای انجام این پروژه مصمم است.