چند روز قبل و در شرایطی که شهر اراک روزهای به شدت سرد و برفی را می‌گذارند، فیلمی در فضای مجازی منتشر شد که در آن افرادی با حضور در منطقه‌ای در حاشیه این شهر، به افراد بی خانمانی که در چاله‌هایی مدفون زیر برف در دمای زیر صفر درجه زندگی می‌گذراندند، غذا می‌دادند.
این کلیپ باعث برانگیختن احساسات بسیاری از افراد و شهروندان شد و این سوال به ذهن متبادر گردید که با وجود مراکز نگهداری این افراد بی خانمان در اراک از جمله مددسرا و گرمخانه، چرا هنوز هم این افراد چاله‌های زیر برف در یخبندان را انتخاب می‌کنند.
احداث مددسرا ها با هدف توانمندسازی افراد بی‌خانمان و بهبود سبک زندگی و افزایش امید به زندگی آنان صورت گرفته است، اما برخی مشکلات بی‌خانمان‌ها همچون نیاز به مصرف مواد مخدر (که در گرمخانه ممنوع است) و هراس آنها از تحویل داده شدن به کمپ‌های ترک اعتیاد و یا تحویل به خانواده و… باعث می‌شود که از حضور در چنین مراکزی به عنوان یک سرپناه هراس داشته باشند.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از بی خانمان‌ها و چاله خواب‌ها به سختی گرفتار اعتیاد هستند و طبیعتاً به مکان‌هایی پناه می‌برند که غیرقابل دسترس و دور از چشم باشد تا در آنجا به مصرف مواد مخدر اقدام کنند.
مساله دیگر که سبب می‌شود این افراد انزوا و چاله خوابی را ترجیح دهند، نگاه جامعه به این افراد به منزله کسانی است که مولد آسیب‌های اجتماعی و مجرم هستند و همین مساله سبب می‌شود که از حضور در محیط‌هایی همچون گرمخانه و مددسرا خودداری کنند.
از طرف دیگر، مساله ساماندهی وضعیت بی خانمان‌ها نمی‌تواند منحصر به یک دستگاه و مجموعه باشد و در حقیقت یک دغدغه و موضوع چند بعدی است. اما امروز مشاهده می‌کنیم که برخی مجموعه‌ها از جمله شهرداری به عنوان متولی گرمخانه‌ها، در این بحث تنها هستند و چون کار اصولی در راستای کاهش آسیب این افراد انجام نمی‌شود و فقط بحث ایجاد سرپناه برای آنها مطرح است، قطعاً با افزایش شمار این افراد، هر تعداد گرمخانه هم راه اندازی شود باز کم است. خبرنگار مهر به بررسی این موضوع در گفت و گو با مسئولان پرداخته است.
اعتیاد عامل اصلی عدم حضور بی خانمان‌ها در گرمخانه است
فرماندار شهرستان اراک در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به فصل سرما و کاهش محسوس دما برای اسکان معتادین و کارتن خواب‌ها گرمخانه شهرداری واقع در خیابان قائم مقام اراک آماده شده است.
حسین بختیاری بیان کرد: با توجه به بازدیدی که اخیراً از گرم خانه خیابان قائم مقام اراک صورت پذیرفته است باید گفت این محل دارای ۲۰ تخت و امکانات گرمایشی، بهداشتی و حمام است و شب‌ها نیز وعده غذای گرم در اختیار بی خانمان‌ها قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: در حال حاضر با کمبود فضا در این مددسرا مواجه نیستیم و در صورتی که افراد بیشتری به این مکان مراجعه کنند، امکان افزایش تخت در این محل وجود دارد.
فرماندار اراک در خصوص انتشار فیلمی از یک چاله خواب در شهر اراک در فضای مجازی، گفت: اخیراً از محل زندگی این فرد بازدید کردم. این فرد خود زمین را حفر کرده و بر روی آن پلاستیک کشیده است و حاضر نیست در مددسرای شهرداری اراک ساکن شود. این افراد به دلیل گرفتار بودن در دام اعتیاد و نیاز به مصرف مواد مخدر، از حضور در مددسرا ها امتناع می‌کنند.
بختیاری خاطر نشان کرد: قرار است اکیپی از فرمانداری و اداره کل بهزیستی استان نیز برای متقاعد ساختن این فرد و هدایت وی به گرم خانه اراک اقدامات لازم را انجام دهند.
وی افزود: براساس صحبت با شهرداری اراک در ارتباط با افرادی که به جمع آوری زباله اشتغال دارند، مقرر شد محلی برای تحویل زباله‌هایشان پیش بینی شود و شب را در گرم خانه سپری کنند و صبح با مراجعه به محل مذکور بار خود را تحویل گیرند.
بختیاری تاکید کرد: با توجه به فصل سرد از همشهریان انتظار می‌رود در صورت مشاهده هرگونه فرد معتاد، کارتن خواب و… آنها را برای اسکان به مددسرای شهرداری واقع در خیابان قائم مقام یا گرم خانه اراک هدایت کنند.
فرماندار شهرستان اراک بیان کرد: از طرفی مراکز شلتر تحت نظارت اداره کل بهزیستی نیز برای اسکان شبانه معتادین به ویژه بانوان در نظر گرفته شده است.
ضرورت افزایش اعتماد و اطمینان بی خانمان‌ها به مراکز کاهش آسیب
در ادامه سرپرست معاونت پیشگیری اداره کل بهزیستی استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: یکی از وظایف سازمان بهزیستی راه اندازی مراکز سرپناه شبانه (Shelter) در راستای کاهش آسیب و اسکان شبانه معتادان با رفتار پرخطر و بی‌خانمان است.
مهناز سالاروند گفت: در این مکان‌ها خدماتی همچون توزیع یک وعده شام و صبحانه، تأمین محل خواب، تأمین امکانات استحمام، تأمین پوشاک، ارجاع به مراکز درمانی و اورژانس و… ارائه می‌شود.
وی ادامه داد: در شهرستان اراک دو مرکز شلتر برای بانوان و آقایان وجود دارد و مرکز بانوان از ساعت ۸ صبح الی ۲۰ فعالیت می‌کند. فعالیت این مراکز در فصول سال متفاوت می‌باشد به طوری که در نیمه دوم سال با توجه به فصل سرما افراد بیشتری مراجعه و خدمات به صورت رایگان برای آنها ارائه می‌شود. در نیمه اول سال طی فروردین تا شهریور ماه تعداد مراجعان مراکز شلتر کمتر است.
سرپرست معاونت پیشگیری اداره کل بهزیستی استان مرکزی گفت: در حال حاضر ظرفیت اسکان بیماران در مراکز شلتر اراک ۳۰ نفر است و در نیمه دوم سال تخت‌های بیشتری به منظور اسکان این افراد پیش بینی می‌شود.
سالاروند گفت: بیشتر افراد مراجعه کننده به مرکز شلتر خود معرف هستند و فلسفه ایجاد این مراکز ارائه آموزش‌های بهداشتی و اجتماعی به منظور کاهش آسیب در این افراد است.
سرپرست معاونت پیشگیری اداره کل بهزیستی استان مرکزی بیان داشت: تیم‌های سیار اداره بهزیستی متشکل از مددکار و مددیار به پاتوق‌های معتادین در سکونتگاه‌های غیر رسمی مراجعه می‌کنند و به آنها خدمات ارائه می‌دهند و آنها را به مراکز درمانی و شلتر هدایت می‌کنند.
وی عنوان کرد: علت عدم مراجعه معتادین به مراکز شلتر ترس از شناخته شدن و رصد شدن است، اما در این راستا یکی از وظایف تیم سیار در مراکز گذری کاهش آسیب، ایجاد اطمینان و اعتماد بین بیماران است.
بر اساس گزارش مهر، در عرصه اجتماعی افراد آسیب دیده از جمله بی خانمان‌ها نیازمند حمایت‌های مادی، عاطفی و اجتماعی می‌باشند و بایستی نگرش افراد جامعه را نسبت به آنها تغییر داد تا از انزوا خارج شوند و زمینه کاهش آسیب آنها فراهم گردد. در نهایت باید گفت اگر چه راه اندازی مراکز کاهش آسیب مانند (شلتر) و مددسراها اقدامی خوب برای اسکان معتادین متجاهر به شمار می‌رود تا از سرما و خطر مرگ و میر در امان بمانند، اما برای کاهش این جمعیت آسیب پذیر باید در کنار این اقدامات، کار ریشه‌ای نیز انجام داد و این مستلزم همکاری میان بخشی است.
- منبع خبر : مهر
Friday, 19 April , 2024