اقدام روسیه در حمله به اوکراین نشان داد که روسها به هیچ عنوان تحمل نفوذ ناتو در نزدیکی مرزهای خود را ندارند، اما آیا این واکنش ها تنها به اوکراین ختم خواهد شد؟

ولادیمیر پوتین مهمترین عامل حمله خود به اوکراین را نفوذ ناتو در نزدیکی مرزهای کشورش عنوان کرد، موضوعی که سالها قبل در مواجهه با گرجستان نیز به صورت مستقیم و غیر مستقیم به نودولتهای قفقاز جنوبی در موردش تذکر داده بود.

نتیجه تمایل گرجستان به غرب و ناتو همچنین ایجاد دفتر نمایندگی ناتو در آن کشور دخالت هایی بود که با تحریک روسها در مناطق مرزی مانند چخنوالی واقع در اوستیای جنوبی روی می داد. سال ۲۰۰۸ دولت گرجستان برای سرکوب این کارشکنی ها اقدام به مداخله نظامی در این منطقه کرد اما مدودف رئیس جمهور وقت روسیه ۷ اوت ۲۰۰۸ فرمان دخالت نظامی برای دفاع از اوستیای جنوبی را صادر کرد و نتیجه آن به رسمیت شناخته شدن استقلال این منطقه از خاک گرجستان شد.

این نتیجه تمایل ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان به غرب و ناتو بود؛ منازعه ای خونین و تجریه ای سنگین برای گرجستان.

روس ها در ادامه سیاست های خود در قفقاز جنوبی نشان داده اند که با کسی شوخی ندارند. پاشینیان نخست وزیر غربگرای ارمنستان نیز گرفتار غضب روسها در این بازی شد.

جنگ قره باغ می توانست با حمایت روسیه از ارمنستان بر مبنای پیمان نظامی بین طرفین با دخالت روسیه به نفع ارمنستان مثل دفعه قبل به پایان برسد اما کنار کشیدن روسیه از این منازعه و فرصت دادن به جمهوری آذربایجان برای باز پس گیری مناطق تحت اشغال قره باغ نشان از خشم روسها درقبال طرف ارمنی شان بود.

ارمنستان جنگ را باخت و تنها لطف روسها به آنها این بود که جنگ را در فاصله ای بسیار اندک از خان کندی (استپانکرت) متوقف و نیروهای حافظ صلح خود را در آنجا مستقر کردند.

حالا قضیه اوکراین پیش آمده است با ده ها عامل خارجی نظیر دخالت اسراییل در حمایت از زلنسکی و اعزام نیروهای مزدور اسراییلی به جبهه اوکراین، دفاع تمام قد امریکا از اوکراین و ارسال سلاح به آن و تلاش اروپا برای تقویت این کشور. البته پوتین نیز تاکنون اسراییلی ها را بی نصیب از خشم نگذاشته و با مسلح کردن حزب الله به سلاح های روسی جواب کوبنده ای به صهیونیست ها داده و در سازمان های بین المللی علیه این رژیم موضع گیری های تند و تیزی کرده است.

اما کانون تجمع این قدرتهای خارجی در قفقاز بی شک جمهوری آذربایجان است. موتور اسراییلی ها با نفت جمهوری آذربایجان گرم می ماند، امریکا به بهانه سرمایه گذاری های نفتی در خزر ساختمان های اداری باکو را اشغال کرده و در نهایت این دولت باکوست که بارها تمایل خود را برای پیوستن به ناتو اعلام و در قالب برنامه های مشارکت صلح ناتو در افغانستان همکاری کرده است.

از سویی دیگر با به درازا کشیدن جنگ در اوکراین، هر از چندگاهی تحرکاتی نظامی در مناطق مورد مناقشه آذری ها و ارمنی ها به چشم می خورد که بیشتر تحرکات از جانب آذری ها انجام می شود. هر چند پنجم اسفند سال گذشته (۲۲فوریه ۲۰۲۲) پوتین با دعوت از علی اف به مسکو و امضای سند همکاری «تعامل متفقین» تلاشی برای کنترل جمهوری آذربایجان در زمان سرگرمی به جنگ اوکراین انجام داد اما تمام شرایط به گونه ای پیش می رود که بعد از اوکراین نوبت جمهوری آذربایجان باشد.

با تمام این نشانه ها، مخالفت اپوزیسیون داخلی جمهوری آذربایجان به ویژه جبهه خلق آذربایجان به سرکردگی افرادی مانند علی کریملی و عیسی قنبر با روسها نیز مزید بر علت شده و روی اعصاب پوتین هستند. شخصی که هیچ واکنشی علیه روسیه را بی جواب نگذاشته است.

 

  • نویسنده : رامین فرهودی
  • منبع خبر : شرح آنلاین